अंजुमन। उपहार। काव्य संगम। गीत। गौरव ग्राम। गौरवग्रंथ। दोहे। पुराने अंक संकलन। अभिव्यक्ति। कुण्डलिया। हाइकु। हास्य व्यंग्य। क्षणिकाएँ। दिशांतर

saundrkaND

ASaaokvana

baasava¹ba$na ibaiQa¹banatoM sauhavanaaoÊ
dsaananakao kananau basaMtkao isaMgaa$ saao.
samaya puranao pat prtÊ Drt baatuÊ
palat laalat rit¹maarkao ibaha$ saao..
do#aoM bar baaipka tD,aga baagakao banaa]Ê
ragabasa Baao ibaragaI pvanakumaa$ saao.
saIyakI dsaa ibalaaoik ibaTp Asaaok trÊ
ªtulasaIªibalaao@yaao sao itlaaok¹saaok¹saa$ saao..

maalaI maoGamaalaÊ banapala ibakrala BaTÊ
naIkoM saba kala saIcaOM sauQaasaar naaIrko.
maoGanaad toM dulaaraoÊ p`ana toM ipyaarao baagauÊ
Ait Anauraga ijayaÐ jaatuQaana QaIr koM..
ªtulasaIªsaao jaina¹sauinaÊ saIyakao drsau pa[Ê
pOzao baiTkaÐ bajaa[ bala rGaubaIr koM.
ibaVmaana do#at dsaananakao kananau saao
thsa¹nahsa ikyaao saahsaI samaIr koM..

laMkadhna

basana baTaoir baaoir¹baaoir tola tmaIcarÊ
#aaoir¹#aaoir Qaa[ Aa[ baaÐQat laÐgaUr hOM.
tOsaao kip kaOtukI Dorat Zilao gaat kO¹kOÊ
laatko AGaat sahOÊ jaImaoM khOÊ kUr hOM..
baala iklakarI kO¹kOÊ tarI dO¹dO gaarI dotÊ
paCoM laagaoÊ baajat inasaana Zaola tUr hOM.
baalaQaI baZ,na laagaIÊ zaOr¹zaOr dInhI AagaIÊ
ibaMiQakI dvaair kOQaaOM kaoiTsat saUr hOM..

laa[¹laa[ Aaiga Baagao baalajaala jahaÐ thaÐÊ
laGau )O inabauik igair mao$toM ibasaala Baao.
kaOtukI kpIsau kUid knak¹kÐgaUraÐ caZ\yaaoÊ
ravana¹Bavana caiZ, zaZa,o toih kala Baao..
ªtulasaIª ivarajyaao byaaoma baalaQaI psaair BaairÊ
do#aoM hhrat BaTÊ kalau saao krala Baao.
tojakao inaQaanau maanaao kaoiTk kRsaanau¹BaanauÊ
na#a ibakralaÊ mau#au tOsaao irsa laala Baao..

baalaQaI ibasaala ibakralaÊ jvaalajaala maanaao
laMk laIilabaokao kala rsanaa psaarI hO.
kOQaaOM byaaomabaIiqaka Baro hOM BaUir QaUmakotuÊ
baIrrsa baIr trvaair saao ]GaarI hO..
ªtulasaIª saurosa¹caapuÊ kOQaaOM daimaina¹klaapuÊ
kOQaaOM calaI mao$ toM kRsaanau¹sair BaarI hO.
do#aoM jaatuQaana¹jaatuQaanaIM AkulaanaI khOMÊ
kananau ]jaar\yaaoÊ Aba naga$ p`jaairhO..

jahaйthaÐ baubauk ibalaaoik baubaukarI dotÊ
jart inakotÊ QaavaaOÊ QaavaaO laagaI Aaiga ro.
khaÐ tatu¹maatuÊ Ba`at¹BaaiganaI¸ BaaimanaI¹BaaBaIÊ
ZaoTa CaoTo Caohra ABaagao BaaoMDo Baaiga ro..
haqaI CaoraOÊ Gaaora CaoraOÊ maihYau¹baRYaBa CaoraOÊ
CorI CaoraOÊ saaovaO saao jagaavaaOÊ jaaigaÊ jaaiga ro.
ªtulasaIª ibalaaoik AkulaanaI jaatuQaanaIM khOMÊ
baar¹baar khaOMÊ ipya Ñ kipsaaoM na laaiga ro..

doi#a jvaalajaalauÊ hahaka$ dsakMQa sauinaÊ
khaOÊ QaraoÊ QaraoÊ Qaae baIr balavaana hOM.
ilaeÐ saUla¹saolaÊ pasa¹pairGaÊ p`caMD dMDÊ
Baajana sanaIrÊ QaIr QaroM Qanau¹baana hOM..
ªtulasaIª saimaQa saaOMjaÊ laMk jagyakuMD lai#a¸
jaatuQaana puMgaIfla java itla Qaana hOM.
sa`uvaa saao laÐgaUlaÊ balamaUla p`itkUla hibaÊ
svaaha maha haÐik haÐik hunaOM hnaumaana hOM..

gaajyaao kip gaaja jyaaoMÊ ibarajyaao jvaalajaalajautÊ
Baajao baIr QaIrÊ Akulaa[ ]z\yaao ravanaao.
QaavaaOÊ QaavaaOÊ QaraOÊ sauina Qaae jaatuQaana QaairÊ
baairQaara ]ladO jaladu jaaOna saavanaao..
lapT¹JapT JahranaoÊ hhranao baatÊ
Bahranao BaTÊ pr\yaao p`bala pravanaao.
Zkina ZkoilaÊ poila saicava calao laO zoilaÊ
naaqa Ñ na calaOgaao balau¸ Analau Bayaavanaao..

baD,ao ibakrala baoYau doi#aÊ sauina isaMGanaaduÊ
]z\yaao maoganaaduÊ saibaYaad khO ravanaao.
baoga ij^a%yaao maa$tuÊ p`tap maartMD kaoiTÊ
kala} kralataÐÊ baD,a[-M ija%yaao baavanaao..
ªtulasaIª sayaanao jaatuQaana piCtanao khOMÊ
jaakao eosaao dUtuÊ saao tao saahobau AbaO Aavanaao.
kahokao kusala raoYaoM rama baamadovahU kIÊ
ibaYama balaIsaaoM baaid baOrkao baZ,avanaao..

panaI Ñ panaI Ñ panaIÑ saba ranaI AkulaanaI khOMÊ
jaait hOM pranaIÊ gait jaanaI gajacaila hO.
basana ibasaarOMÊ mainaBaUYana saÐBaart na Ê
Aanana sau#aanaoÊ khOMÊ @yaaohU kao} pailahO..
ªtulasaIª maÐdaovaO maIija haqaÊ Qauina maaqa khOÊ
kahUÐ kana ikyaao naÊ maOM k*yaao kotao kaila hO.
baapuroM ibaBaIYana pukair baar¹baar k*yaaoÊ
baana$ baD,I balaa[ Ganao Gar GaailahO..

kananau ]jaar\yaao tao ]jaar\yaaoÊ na ibagaar\yaao kCuÊ
baana$ baocaarao baaÐiQa Aanyaao hiz harsaaoM.
inapt inaDr doiK kahU na la#yaao ibasaoiYaÊ
dInhao naa CD,a[ kih kulako kuzarsaaoM..
CaoTo AaO baD,oro maoro pUt} Anaoro sabaÊ
saaÐpina saaoM KolaOMÊ maolaOM garo CuraQaar saaoM.
ªtulasaIª maÐdaovaO rao[¹rao[ kO ibagaavaO AapuÊ
baar¹baar k*yaao maOM pukair daZ,IjaarsaaoM..

ranaIM AkulaanaI saba DaZ,t pranaI jaihMÊ
sakOM na ibalaaoik baoYau kosarIkumaarkao.
maIija¹maIija haqaÊ QaunaOM maaqa dsamaaqa¹ityaÊ
ªtulasaIª itlaaO na Bayaao baahor Agaarkao..
sabau Asabaabau DaZ,aoÊ maOM na kaZ,aoÊ tOM na kaZ,aoÊ
ijayakI prIÊ saÐBaarO sahna¹BaÐDar kao.
KIJait maÐdaovaO saibaYaad doiK maoGanaaduÊ
Bayaao lauinayat saba yaaih daZ,Ijaarkao..

ravana kI ranaIM ibalaKanaI khO jaatuQaanaIM
haha Ñ kao} khO baIsabaahu dsamaaqasaaoM.
kaho maoGanaad Ñ kahoÊ kaho ro mahaodr Ñ tUÐ
QaIrjau na dotÊ laa[ laot @yaaoM na haqasaaoM..
kaho Aitkaya Ñ kahoÊ kaho ro AkMpna Ñ
ABaagao tIya %yaagao BaaoMD,o Baagao jaat saaqa saaoM.
ªtulasaIª baZ,a[-M baaid saalatoM ibasaala baahOMÊ
yaahIM bala baailasaao ibaraoQau rGaunaaqasaaoM..

haT¹baaTÊ kaoT¹AaoTÊ ATinaÊ AgaarÊ paOirÊ
Kaoir¹Kaoir daOir¹daOir dInhI Ait Aaiga hO.
Aart pukartÊ saÐBaart na kao} kahUÊ
byaakula jahaÐ saao thaÐ laaok calao Baaiga hOM..
baalaQaI ifravaOÊ baar¹baar JahravaOÊ JarOM
bauÐidyaa¹saI laMk piGalaa[ paga paigahO.
ªtulasaIª ibalaaoik AkulaanaI jaatuQaanaIM khOMÊ
ica~hU ko kip saaoM inasaaca$ na laaigahO..

lagaIÊ laagaI AaigaÊ Baaiga¹Baaiga calao jahaйthaÐÊ
QaIyakao na maayaÊ baap pUt na saÐBaarhIM.
CUTo bare basana ]QaaroÊ QaUma¹QauMQa AMQaÊ
khOM baaro¹baUZ,o ªbaairÊ baairÊ baar baarhIM..
hya ihihnaatÊ Baagao jaat Gahrat gajaÊ
BaarI BaIr zaila¹poila raOMid¹KaOMid DarhIM.
naama laO icalaatÊ ibalakatÊ Akulaat AitÊ
ªtat tat Ñ taOisaAtÊ JaaOisaAtÊ JaarhIM..

 lapT krala jvaalajaalamaala dhUÐ idisaÊ
QaUma AkulaanaoÊ pihcaanao kaOna kaih ro.
PanaIkao lalaat ibalalaatÊ jaro gaat jaat
Paro pa[maala jaat ªBa`at Ñ tUÐ inabaih ro..
ip`yaa tUÐ praihÊ naaqa Ñ naaqa Ñ tUÐ praihÊ baap Ñ
baap tUÐ praih pUt Ñ pUt Ñ tUÐ praih roª..
ªtulasaIª ibalaaoik laaoga byaakula baohala khOMÊ
laoih dsasaIsa Aba baIsa caK caaih ro.

ibaiqaka¹bajaar p`itÊ ATina Agaar p`itÊ
pvair¹pgaar p`it baana$ ibalaaoike.
AQa¹}Qa- baanarÊ ibaidisa¹idisa baana$ hOÊ
maanaao r(ao hO Bair baana$ itlaaoikeÐ..
maUÐdOM AaÐiK ihyamaoMÊ ]QaaroM AaÐiK AagaoM zaZ,aoÊ
Qaa[ jaa[ jahaйthaÐÊ AaOr kao} kaoike.
laohuÊ Aba laohu tba kao} na isaKabaao maanaaoÊ
saao[- satra[ jaa[ jaaih¹jaaih raoike..

ek krOM QaaOMjaÊ ek khOMÊ kaZ,aO saaOMjaÊ ek
AaOMijaÊ panaI paIkO khOMÊ banat na Aavanaao.
ek pro gaaZ,o ek DaZ,t hIM kaZ,oÊ ek
doKt hOM zaZ,oÊ khOMÊ pavaku Bayaavanaao..
ªtulasaIª kht ek ªnaIkoM haqa laae kipÊ
AjahUÐ na CaD,O baalau gaalakao bajaavanaaoª.
ªQaaAao roÊ bauJaaAao roʪ ik ªbaavaro haO ravaroÊ yaa
AaOr Aaiga laagaI na bauJaavaO isaMQau saavanaaoª..

kaoip dsakMQa tba p`laya pyaaod baaolaoÊ
ravana¹rjaa[ Qaae Aa[ jaUqa jaaoir kO.
k(ao laMkpit laMk bartÊ bautaAao baoigaÊ
baana$ baha[ maaraO mahabaair baaoir kO..
ªBalaoM naaqaѪ naa[ maaqa calao paqap`dnaaqaÊ
barYaOM mausalaQaar baar¹baar Gaaoir kO.
jaIvanatoM jaagaI AagaIÊ capir caaOgaunaI laagaIÊ
ªtulasaIª BaBair maoGa Baagao mauKu maaoir kO..

 [haÐ jvaala jaro jaatÊ ]haÐ glaaina garo gaatÊ
saUKo sakucaat saba kht pukar hOM.
ªjauga YaT Baanau doKo p`layakRsaanau doKoÊ
saoYa¹mauK¹Anala ibalaaoko baar¹baar hOM..
ªtulasaIª saunyaao na kana sailalau sapI-¹samaanaÊ
Ait Aicairjau ikyaao kosarIkumaar hOM.
baaird¹bacana sauina Qaunao saIsa saicavanhÊ
khOM dsasaIsa Ñ ª[-sa¹baamata¹ibakar hOMª..

ªpavaku Ê pvanauÊ paanaIÊ BaanauÊ ihmavaanauÊ jamauÊ
kalauÊ laaokpala maoro Dr DavaÐaDaola hOM.
saahobau mahosau sada saMikt rmaosau maaoihM
mahatp saahsa ibarMica laInhoM maaola hOM..
ªtulasaIª itlaaok Aajau dUjaao na ibarajaO rajauÊ
baajao¹baajao rajainako baoTa¹baoTI Aaola hOM.
kao hO [-sa naamakaoÊ jaao baama haot maaohUsao kaoÊ
maalavaana Ñ ravaroko baavaro ¹ sao baaola hOMª..

BaUima BaUimapalaÊ byaalapalak ptalaÊ naak ¹
PaalaÊ laaokpala jaoroÊ sauBaT¹samaajau hO.
khO maalvaanaÊ jaatuQaanapit Ñ ravaro kao
manahUÐ Akajau AanaOÊ eosaao kaOna Aajau hO..
ramakaohu pavakuÊ samaI$ saIya¹svaasauÊ kIsauÊ
[-sa¹baamata ibalaaokuÊ baanarkao byaajau hO.
jaart pcaair foir¹foir saao inasaMk laMkÊ
jahaÐ baaÐkao baI$ taosaao saUr¹isartajau hO..

pana¹pakvaana ibaiQa naanaa koÊ saÐQaanaaoÊ saIQaaoÊ
ibaibaQa ibaQaana Qaana bart baKarhIM.
knakikrIT kaoiT plaÐgaÊ poTaroÊ pIz
kaZ,t khar saba jaro Baro BaarhIM..
p`bala Anala baaZ,oM jahaÐ kaZ,o thaÐ DaZ,oÊ
JapT¹lapT Baro Bavana¹BaÐDarhIM.
ªtulasaIª Agaa$ na pgaa$ bajaa$ bacyaaoÊ
haqaI hqasaar jaro Gaaoro GaaorsaarhIM..

haT¹baaT haTku ipiGala calaao GaI¹saao GanaaoÊ
knak¹krahI laMk tlafit tayasaaoM..
naanaa pkvaana jaatuQaana balavaana saba
paiga paiga Zoir kInhI BalaIBaaÐit BaayasaaoM..
pahunao kRsaanau pvamaanasaaoM praosaaoÊ hnaumaana
sanamaaina kO jaoMvaae icat¹caayasaaoM.
ªtulasaIª inahair Airnaair dO¹dO gaair khOM
ªbaavaroM saurair baO$ kInhaO ramarayasaaoMª..

ravanau saao rajaraogau baaZ,t ibaraT¹]rÊ
idnau¹idnau ibaklaÊ sakla sauK raÐk saao.
naanaa ]pcaar kir haro saurÊ isawÊ mauinaÊ
haot na ibasaaokÊ AaOt pavaO na manaak saao..
ramakI rjaa[toM rsaa[naI samaIrsaUnau
]tir pyaaoiQa par saaoiQa sarvaak saao.
jaatuQaana¹bauT puTpak laMk¹jaat$p¹
rtna jatna jaair ikyaao hO maRgaaMk¹saao..


saItajaIsao ibada[-

jaair¹baairÊ kO ibaQaUmaÊ baairiQa bauta[ laUmaÊ
naa[ maaqaao pgainaÊ Baao zaZ,ao kr jaaoir kO.
maatu Ñ kRpa kIjaOÊ saihdaina dIjaOÊ sauina saIya
dInhI hO AsaIsa caa$ caUDamaina Caoir kO..
kha khaOM tatÑ doKo jaat jyaaoM ibahat idnaÊ
baD,I AvalaMba hIÊ saao calao tumh taoir kO.
ªtulasaIª sanaIr naOnaÊ naohsaao isaiqala baOnaÊ
ibakla ibalaaoik kip kht inahaoir kO..

 ªidvasa C¹saat jaat jaainabao naÊ maatu Ñ Qa$
QaIrÊ Air¹AMtkI AvaiQa rih qaaoirkO.
baairiQa baÐQaa[ saotu eohOM Baanaukulakotu
saanauja kusala kipkTku baTaoir kOª..
bacana ibanaIt kihÊ saItakao p`baaoQau kirÊ
ªtulasaIª i~kUT caiZ, kht Dfaoir kO.
ªjaO jaO jaanakIsa dsasaIsa¹kir¹kosarIª
kpIsau kUVao baat¹Gaat ]diQa hlaaoir kO..

 saahsaI samaIrsaUnau naIrinaiQa laMiGa laiK
laMk isawpIzu inaisa jaagaao hO masaanau saao.
ªtulasaIª ibalaaoik mahasaahsau p`sanna Ba[-
dobaI saIya¹saairKIÊ idyaao hO bardanau saao..
baaiTka ]jaairÊ ACQaair maairÊ jaair gaZ,u’
BaanaukulaBaanaukao p`tapBaanau¹Baanau¹saao.
krt ibasaaok laaok¹kaoknadÊ kaok kipÊ
khO jaamavaMtÊ AayaaoÊ Aayaao hnaumaanau saao..

gagana inahairÊ iklakarI BaarI sauinaÊ
hnaumaana pihcaaina Bae saanaÐd sacaot hOM.
baUD,t jahaja bacyaao piqaksamaajauÊ maanaao
Aajau jaae jaaina saba AMkmaala dot hOM..
‘jaO jaO jaanakIsaÊ jaO jaO laKna¹kpIsa’ kihÊ
kUdOM kip kaOtukI naTt rot¹rot hOM.
AMgadu mayaMdu nalau naIla balasaIla maha.
baalaQaI ifravaOMÊ mauK naanaa gait laot hOM..

 Aayaao hnaumaanauÊ p`anahotu AMkmaala dotÊ
laot pgaQaUir ekÊ caUmat laÐgaUla hOM.
ek baUJaOM baar¹baar saIya¹samaacaarÊ khOM
pvanakumaa$Ê Baao ibagatEama¹saUla hOM..
ek BaUKo jaainaÊ AagaoM AanaOM kMd¹maUla¹flaÊ
ek pUjaOM baahu balamaUla taoir fUla hOM.
ek khOM ‘tulasaI’ sakla isaiQa takoMÊ jaakoM
kRpa¹paqanaaqa saItanaaqau saanaukUla hOM..
saIyakao sanaohuÊ saIlauÊ kqaa tqaa laMkakI
kht calao caayasaaoMÊ isaranaao pqau CnamaoM.
k(ao jaubaraja baaoila baanarsamaajauÊ Aajau
Kahu flaÊ sauina poila pOzo maQaubanamaoM..
maaro baagavaanaÊ to pukart dovaana gaoÊ
‘]jaaro baaga AMgad’ doKae Gaaya tnamaoM.
khO kiprajauÊ kir kajau Aae kIsaÊ tula¹
saIsakI sapqa mahamaaodu maoro manamaoM..


Bagavaana\ ramakI ]darta

 naga$ kubaorkao saumao$kI barabarIÊ
ibarMica¹bauiwkao ibalaasau laMk inarmaana Baao.
[-saih caZ,a[ saIsa baIsabaahu baIr thaÐÊ
ravanau saao rajaa rja¹tojakao inaQaanau Baao..
‘tulasaI’ itlaaokkI samaRiwÊ saaOMjaÊ saMpda
sakoila caaik raKIÊ raisaÊ jaaÐga$ jahanau Baao.
tIsaroM ]pasa banabaasa isaMQau pasa saao
samaajau maharajajaU kao ek idna danau Baao..
 ³[it saundrkaND´ »

 

इस रचना पर अपने विचार लिखें    दूसरों के विचार पढ़ें 

अंजुमन। उपहार। काव्य चर्चा। काव्य संगम। किशोर कोना। गौरव ग्राम। गौरवग्रंथ। दोहे। रचनाएँ भेजें
नई हवा। पाठकनामा। पुराने अंक। संकलन। हाइकु। हास्य व्यंग्य। क्षणिकाएँ। दिशांतर। समस्यापूर्ति

© सर्वाधिकार सुरक्षित
अनुभूति व्यक्तिगत अभिरुचि की अव्यवसायिक साहित्यिक पत्रिका है। इसमें प्रकाशित सभी रचनाओं के सर्वाधिकार संबंधित लेखकों अथवा प्रकाशकों के पास सुरक्षित हैं। लेखक अथवा प्रकाशक की लिखित स्वीकृति के बिना इनके किसी भी अंश के पुनर्प्रकाशन की अनुमति नहीं है। यह पत्रिका प्रत्येक सोमवार को परिवर्धित होती है

hit counter